Zit je vast in het verleden?

Betrap je jezelf er vaak op dat je veel nadenkt over je verleden? Zou je willen dat je de klok kon terugdraaien naar vervlogen tijden of de dingen zoals ze waren voordat Covid de wereld ontwrichtte? Nostalgie betekent verlangen naar je verleden, al is het misschien in een roze versie. We mijmeren over mensen, plaatsen, ervaringen en dingen die voorbij zijn – of zelfs over eerdere versies van onszelf.

Nostalgie betekende oorspronkelijk heimwee, een toestand waarin we verlangen naar ergens anders te zijn. En in tegenstelling tot fantasie, biedt nostalgie geen alternatief voor de realiteit. Wanneer we nostalgisch zijn, weten we dat we in het heden zijn. We hebben simpelweg zin om herinneringen op te halen aan een plek waar we ons herinneren dat dingen beter waren dan vandaag.

Kan nostalgie positief zijn?

In de afgelopen decennia hadden psychologen de neiging om nostalgie als negatief te beschouwen. Er werd namelijk gedacht dat nostalgie ons ervan weerhield te accepteren wat we zijn kwijtgeraakt en in het heden te leven. Maar recenter onderzoek laat zien dat nostalgie een positief effect kan hebben op onze geestelijke gezondheid.

Onderzoekers zien nu dat nostalgie ons kan helpen om ons meer verbonden te voelen als we terugdenken aan goede tijden met onze dierbaren. Het kan ons ook inspireren om de uitdagingen van het heden aan te gaan - goede dingen zijn ons overkomen in het verleden, dus als we onze doelen proberen te bereiken, kunnen er opnieuw goede tijden komen. Bovendien kan nostalgie ons een sterker gevoel van identiteit geven - we zijn verbonden met het verleden en zijn iemand die erbij hoort.

In stressvolle tijden kunnen nostalgische herinneringen eenzaamheid tegengaan, ons helpen emotioneel en cognitief om te gaan, en onze culturele identiteit en sociale banden versterken. Bijvoorbeeld, emigranten kunnen ontdekken dat het delen van herinneringen aan hun thuisland hen kan helpen om zich te vestigen in hun nieuwe land.

Maar heeft nostalgie ook een duistere kant?

Therapeuten denken nu dat er verschillende soorten nostalgie zijn, en sommige daarvan zijn niet nuttig. Bijvoorbeeld, het verlangen naar dingen uit het verleden die ons meer verbonden en gemotiveerd doen voelen om deze gelukkige tijden opnieuw te beleven, wordt persoonlijke nostalgie genoemd. Maar soms beginnen we dingen te missen terwijl ze nog steeds gebeuren. Dit staat bekend als anticiperende nostalgie en kan leiden tot zorgen, verdriet en angst.

Nostalgie op verkeerde momenten kan ook van invloed zijn op ons vermogen om te leren van onze herinneringen. Bijvoorbeeld, als je iemand ontmoet die je leuk vindt, maar in plaats van gelukkig te zijn in het heden, begin je je zorgen te maken over hoe verdrietig je zult zijn als de relatie voorbij is.

Onbewuste en willekeurige nostalgie kan ook schadelijk zijn. Wanneer we bewust proberen het verleden te herinneren, kan dit onze stemming verbeteren. Maar als nostalgie zich op onverwachte momenten in onze gedachten nestelt, is het waarschijnlijker dat het ons negatief beïnvloedt.

Leef je te veel in het verleden?

Bedenk hoe nostalgie je laat voelen. Als je voortdurend in nostalgie verwikkeld bent en je verdrietig en ontmoedigd voelt, kan dat een teken zijn van andere problemen. Vraag jezelf eens af:

• Zit je vast in het verleden en word je tegengehouden door willekeurige nostalgische gedachten?
• Vergelijk je het hier en nu voortdurend in ongunstige zin met (rooskleurige) herinneringen aan vroeger?
• Kun je niet genieten van goede dingen zoals ze gebeuren omdat je je zorgen maakt over hoe verdrietig je je zult voelen als ze voorbij zijn?

Als nostalgie je tegenhoudt, helpt Bachbloesem Honeysuckle je om het verleden, zowel goed als slecht, los te laten, zodat je niet vast blijft hangen in de “goede oude dagen”.

Nostalgie kan een probleem voor de geestelijke gezondheid worden

Ongezonde, negatieve denkpatronen kunnen soms lijken op nostalgie, maar kunnen tekenen zijn van verschillende geestelijke gezondheidsproblemen, zoals:

Depressie kan worden getriggerd door herhaaldelijk terug te denken aan het verleden, met gevoelens van schuld, onwaardigheid en zelfhaat.

Ruminatie is wanneer je niet kunt stoppen met je te concentreren op verontrustende dingen die in het verleden zijn gebeurd en probeert uit te zoeken waarom ze zijn gebeurd en wat de mogelijke gevolgen ervan zijn.

Een verslaving aan romantiek en liefde kan ertoe leiden dat we obsessief nadenken over een ex of iemand die we hebben ontmoet, zodanig dat het onze mogelijkheid om met het dagelijks leven om te gaan beïnvloedt. Hierdoor kunnen we onze gevoelens verbergen voor vrienden en familie.

Angst is wanneer we voortdurend bezorgd zijn over de toekomst op een angstige manier die steeds onlogischer wordt. Anticiperende nostalgie kan je soms paniekerig en gespannen laten voelen, en deze gevoelens kunnen zich ontwikkelen tot angst.

Hoe in het heden te leven

Als je het gevoel hebt dat je verheerlijking van het verleden je tegenhoudt in het leven, kun je het beste het heft in handen nemen en ervoor kiezen om positiever te zijn.

Leven in het moment vereist dat je je omgeving waardeert, met wie je bent en wat je doet. In plaats van verstrikt te raken in herinneringen of je zorgen te maken over de toekomst, geniet je van elk moment. Het doorbreken van het gewoontepatroon van nostalgie kan in het begin een uitdaging lijken, maar deze tips zullen je helpen om je meer te richten op het heden:

• Let op je omgeving
• Voel dankbaarheid voor wat je hebt
• Breng tijd door met degenen die je gelukkig maken
• Accepteer de dingen zoals ze zijn, in plaats van te verlangen dat ze anders zijn
• Doe niet aan multitasking; concentreer je op één ding tegelijk.
• Beoefen mindfulness of mediteer
• Neem een pauze van technologie en sociale media
• Beweeg regelmatig

Een laatste gedachte

Richt je op het hier en nu en laat het verleden achter je. Het verleden heeft je misschien gemaakt tot wie je nu bent, maar het bepaalt niet wie je in de toekomst zult zijn. Kiezen voor minder nostalgie en meer optimisme over het heden zal je helpen om je doelen te bereiken en je leiden naar een gelukkig en vervuld leven.

Sources:

https://www.psychologytoday.com/gb/blog/depression-management-techniques/201604/rumination-problem-in-anxiety-and-depression

https://www.wellandgood.com/stuck-in-past/

Andere artikelen

Scheiden doet lijden?

Wat doet een scheiding met kinderen en wat zijn de precieze gevolgen voor kinderen? Voor een kind verandert er na een scheiding plots veel. Wat zijn de gevolgen voor de kinderen van gescheiden ouders?

Zit jij in een sleur?

Soms is het moeilijk te merken als je vastraakt in bekende routines. Doe de test en kom te weten of je in een sleur zit en wat je er aan kan doen.

Het mooie studentenleven

Heel wat jongeren dromen van het mooie studentenleven. Voor heel wat studenten is die mooie droom toch niet echt wat ze er van verwacht hadden.

Zet je seksleven je relatie op het spel?

Seksueel verlangen is een complex samenspel van hormonen, emoties en welzijn. Wanneer je partner niet zo geïnteresseerd is in seks als jij, is het zelden een afwijzing van jou als persoon. Al kan het wel zo voelen. Je zit beide gewoon op een andere frequentie. Dat wil niet zeggen dat jullie niet van elkaar houden.

Steeds meer allergieën

Op minder dan 10 jaar tijd is het gebruik van medicatie tegen allergieën met maar liefst 70% gestegen. Op zich is dit een schokkende vaststelling. Nog schokkender wordt het als Didier Ebo van het UZ Antwerpen hierbij beweert dat allergieën langzaam maar zeker epidemieën aan het worden zijn.

Waarom ik niet?

Het is normaal dat je je leven vergelijkt met dat van anderen – de goede en slechte dingen bekijken in situaties helpt ons betere beslissingen te maken.
Maar er is ook een groot nadeel als je jezelf constant vergelijkt met anderen, als je ze benijdt omdat ze een schijnbaar perfect leven hebben en je je afvraagt waarom ze meer geluk hebben, welvarender zijn en er beter uitzien dan jou.

Jouw fouten als ouder

Kunnen we leren uit onze fouten en een sterkere, emotioneel gezondere band creëren met onze kinderen? Om je zwakke plekken te helpen identificeren, zijn hier enkele vaak voorkomende problemen die ouders maken.

Het verleden loslaten: 5 tips

Het leven is niet altijd rozengeur en maneschijn, en iedereen maakt wel eens iets mee wat men liever niet had meegemaakt. Hoe kan je het verleden loslaten? Lees hier 5 tips.

Gameverslaving: hoe pak je het aan?

Zet tien ouders van tieners bij elkaar, en je hoort vast en zeker tien maal dezelfde klachten: altijd maar die games. En je kan het hen niet kwalijk nemen, want het gamegedrag van jongeren wordt jaar na jaar erger. 

Zinloze geneesmiddelen?

Als je iets van geneesmiddelen mag verwachten, dan is het natuurlijk wel dat ze je beter maken. Los van het feit dat geneesmiddelen doorgaans bijwerkingen hebben, blijkt nu echter ook dat heel wat geneesmiddelen niet zou werken.