Is eenzaamheid een ziekte?

Eenzaamheid is een vaak voorkomende menselijke emotie, eentje dat complex en uniek is voor iedere persoon. Het kan een uitdaging zijn voor iedereen, op elke leeftijd. Kinderen op de speelplaats kunnen moeite hebben om vrienden te maken, nieuwe mama’s voelen zich geïsoleerd, gescheiden mannen kunnen de steun uit hun omgeving verliezen, oudere mensen hebben moeite om het alleen te redden thuis - misschien na iemand te verliezen - en kunnen zich terugtrekken en niemand hebben om mee te spreken voor dagen aan een stuk. Eenzaamheid wordt erkend als een voorbode en oorzaak van een fysieke en mentale gezondheid en is ooit omschreven als een ‘verborgen killer’ vooral onder de oudere mensen. In het Verenigd Koninkrijk concludeerde een studie dat eenzaamheid net zo schadelijk is als roken en overwicht.

Eenzaamheid wordt gedefinieerd op twee manieren. Er is de voor de hand liggende definitie, dat ‘alleen zijn’ is, maar eenzaamheid is ook de perceptie alleen te zijn, en daarom het gevoel hebben geïsoleerd te zijn. De definitie gaat hand in hand met negatieve gevoelens van neerslachtigheid, verdriet, of het gevoel dat je alles kwijt bent.

Onderzoek wijst uit dat mensen die eenzaam zijn meer risico lopen op biologische-, psychologische-en gedragsproblemen. In het ergste geval kan eenzaamheid de oorzaak zijn van suïcidale gedachten en dementie.  Het kan een invloed hebben op het immuun- en cardiovasculair systeem, en kan ook leiden tot een achteruitgang van het algemeen welzijn. Eenzaamheid kan een oorzaak zijn van slapeloosheid, een verminderde eetlust, depressie en verslavingen. Eenzaamheid wordt meer en meer gezien als ziekte (vooral bij ouderen) en wordt ook op deze manier behandeld.

Er zijn drie categorieën van eenzaamheid

• Situationele eenzaamheid: Veroorzaakt door sociale en economische factoren zoals leven buiten een gemeenschap, of geen geld hebben. Omgevingsfactoren kunnen ook een rol spelen bij iemand die ver is moeten verhuizen uit de omgeving van vrienden en familie, of die niet kan reizen door invaliditeit, gebrek aan transportmogelijkheden en/of de daarbij horende kosten. Er kunnen ook persoonlijke conflicten geweest zijn die leiden tot afbreken van relaties.
• Ontwikkelende eenzaamheid: Iedereen heeft nood aan relaties, maar velen onder ons hebben ook wat tijd alleen nodig. Soms kunnen we deze noden niet goed in balans houden, en voor we het weten hebben we niemand om ons toe te wenden.
• Interne eenzaamheid: Veel mensen leven op zichzelf maar zijn nooit eenzaam; ze gebruiken hun tijd voor zelfgroei. Anderen zien constant mensen, maar zien zichzelf als eenzaam. Ze voelen zich afgescheiden en ‘leeg’. Hun verlangen voor contact en intimiteit met anderen, strookt niet met de realiteit. Dit is waarschijnlijk vooral zo voor mensen met een laag zelfbeeld of weinig zelfvertrouwen. Eenzaamheid erodeert je zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde, wat leidt tot stress en angsten.

Levensveranderingen als triggers

Vele levensveranderingen zijn triggers voor eenzaamheid. Starten met school bijvoorbeeld, haalt je van thuis weg. Kinderen krijgen, is voor vele vrouwen een trigger om hun zelfidentiteit te verliezen. Afscheiding, scheiding, iemand verliezen, kan allemaal eenzaamheid veroorzaken. Fysieke problemen ook – gehoorverlies, zicht, mobiliteit enz. – kunnen allemaal leiden tot eenzaamheid.

Het stigma mentale gezondheid

Eenzaamheid, als een gemoedstoestand, kan met succes behandeld worden als een mentaal gezondheidsprobleem. Maar natuurlijk heb je het stigma rond mentale gezondheidsproblemen. Je eenzaamheid zien als zwakte, iets waar je verantwoordelijk voor bent, kan schadelijk zijn. Je voelt je misschien beschaamd wanneer dat eigenlijk niet hoeft. Veel mensen leven in eenzaamheid maar hebben het moeilijk om te zeggen dat ze eenzaam zijn, dus we kennen de ervaringen van anderen niet.

Tips voor omgaan met eenzaamheid

• Ga eens na waarom je je eenzaam voelt. Is het een gebrek aan menselijk contact? Of is het menselijk contact dat je hebt niet diep genoeg? Zijn er omgevings- sociale of economische factoren op het werk?
• Neem elke kans die je hebt om nieuwe mensen te leren kennen. Stel hen vragen over zichzelf. Probeer een beetje te tetteren. Schrijf je in bij verenigingen of cursussen. Misschien kan je ergens werken als vrijwilliger en mensen ontmoeten die ook alleen of eenzaam zijn. Je vindt online fora om contacten te maken, maar bescherm je persoonlijke details goed en houd je verwachtingen laag en realistisch.
• Stel jezelf open. Als je open bent, zullen mensen zich openen naar jou toe. Dit zal het contact verdiepen.
• Zet er niet te veel haast achter. Dag per dag. Dit is vooral zo als je al een tijdje eenzaam of alleen bent. Nieuwe mensen kunnen overweldigend zijn.
• Vergelijk jezelf nooit met iemand anders. Iedereen is anders en we hebben allemaal verschillende noden. Misschien heb je genoeg met één soulmate, iemand anders heeft liever tien goede kennissen.
• Vraag om ondersteuning door een specialist als je dat nodig hebt. Er zijn gemeenschapsgroepen beschikbaar in de meeste gebieden, en je dokter kan therapie aanbevelen als dat iets is dat je kan helpen.
• Zorg voor voldoende slaap. Insomnia kan een impact hebben op hoe je je voelt op dagelijkse basis.
• Neem stappen om je zelfvertrouwen te verbeteren. Meer vertrouwen hebben in jezelf en wie je bent kan een echte boost geven aan hoe je je voelt. Je voelt je misschien minder eenzaam, of je kan het makkelijker vinden om andere mensen te bereiken.

Negeer nooit eenzaamheid

Onthoud, we hebben allemaal vriendschap nodig om te overleven. Als je je neerslachtig en eenzaam voelt, neem dan stappen om dit probleem aan te pakken. We zijn betere mensen wanneer ons onderdeel voelen van de gemeenschap en anderen rondom ons hebben. Andere mensen helpen ons gemotiveerd te blijven, en helpen ons door het leven wanneer we hindernissen tegenkomen, wat we allemaal hebben.

Onderneem vandaag stappen.

Veel succes!

Andere artikelen

12 eenvoudige manieren om mensen je aardig te laten vinden

Het is je vast wel eens opgevallen dat sommige mensen meteen aardig gevonden worden. Je hebt het vast wel eens bij een ander ervaren. Na het voorstellen dacht je meteen: ‘die is aardig’. Maar waarom? Veel mensen denken dat mensen je alleen aardig vinden vanwege natuurlijke eigenschappen waarmee je geboren bent: knap, talent en gezelligheid. Maar dit is een misvatting. Mensen je aardig laten vinden heb je zelf in de hand, en dat heeft alles te maken met zelfvertrouwen, jezelf kennen en emotioneel intelligent zijn. Hier is wat je moet doen om sympathieker te worden.

Daarom is routine goed voor je

Een dagelijkse routine hebben kan stress en angsten beperken – maar zijn ze altijd goed voor jou? Hangt af van je karakter!

Zet je seksleven je relatie op het spel?

Seksueel verlangen is een complex samenspel van hormonen, emoties en welzijn. Wanneer je partner niet zo geïnteresseerd is in seks als jij, is het zelden een afwijzing van jou als persoon. Al kan het wel zo voelen. Je zit beide gewoon op een andere frequentie. Dat wil niet zeggen dat jullie niet van elkaar houden.

Start van de lente = een nieuwe start

Heb je de indruk dat bij elke lente de tijd gekomen is voor een nieuwe start of een nieuwe ‘jij’? Deze ‘lenteschoonmaak’ waar we allemaal naar verlangen zit diep bij ons allemaal ingeworteld.

Is de wereld zoals we die kennen voorbij?

COVID-19 heeft de wereld de afgelopen maanden flink op zijn kop gezet en regeringen over de hele wereld moesten ongekende maatregelen nemen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De snelle veranderingen hebben een grote impact gehad op bijna elk aspect van ons leven.

Is het OCD? Kom het hier te weten!

Je hoort vaak mensen al grappend beweren dat ze OCD hebben omdat ze hun huis tot in de puntjes schoon willen houden. Obsessive Compulsive Disorder (of een obsessief compulsieve stoornis) is een stresserende en slopende mentale stoornis met een brede waaier aan symptomen.

Belangrijk: niet geven om wat anderen denken

Geef jij te veel om wat anderen denken? Denken mensen echt zo vaak aan anderen? Waarom? Lees hier meer!

Hoe je jong kan blijven

Wil je weten hoe je beter voor jezelf kan zorgen nu je rijper bent? Lees onze top tien tips en ontdek welke jou helpen om jong te blijven!

5 tips om het einde van de winter dragelijk te maken!

De winter loopt op zijn einde en we snakken allemaal naar die langverwachte zonnestralen. Waar blijven die heerlijke lentedagen, de verlengde weekends en de lange zomeravonden toch! De vermoeidheid slaat bij ons allemaal toe en we kunnen niet wachten tot de winter over is.

Gebruik medicijnen bij ADHD neemt toe

Het gebruik van medicijnen die het bestanddeel methylfenidaat bevatten, blijft angstwekkend stijgen. Methylfenidaat wordt voorgeschreven als er de stoornis ADHD bij kinderen wordt vastgesteld.